Những dấu hiệu cho thấy trẻ đang thiếu vitamin A

Theo thống kê, vitamin A là một trong vi chất thường bị thiếu hụt. Trẻ bị thiếu vitamin A dẫn đến sức đề kháng kém, phát triển chậm và dễ mắc các bệnh lý nguy hiểm. Chính vì vậy, trẻ em thiếu vitamin A là vấn đề nhiều phụ huynh lo lắng và muốn tìm mọi giải pháp để khắc phục.

Vai trò của vitamin A đối với sự phát triển của trẻ

Bác Sĩ Lê Minh giảng viên Cao Đẳng Y Dược cho hay Vitamin A là một loại vitamin A tan trong chất béo, tồn tại trong thực phẩm có nguồn gốc động vật ở dưới dạng retinol, trong thực vật dưới dạng caroten (tiền vitamin A).

Biểu hiện thiếu vitamin A ở trẻ

Quáng gà

Biểu hiện sớm nhất của tình trạng trẻ em thiếu vitamin A chính là quáng gà. Khi bị quáng gà, trẻ thường nhút nhát, sợ đi lại, dễ bị té ngã trong môi trường không đủ ánh sáng cho tầm nhìn.

trẻ thiếu vitamin a bị quáng gà

Khi bị quáng gà, trẻ thường nhút nhát, sợ đi lại, dễ bị té ngã trong môi trường không đủ ánh sáng cho tầm nhìn.

Vệt Bitot

Đây là triệu chứng của tổn thương kết mạc do bị thiếu vitamin A. Bệnh nhân sẽ có những vệt trắng bóng trên phần kết mạc (hay còn gọi là lòng trắng) có hình tam giác dạng đám bọt xà phòng, hay gặp ở phần sát rìa giác mạc và có thể xuất hiện ở cả 2 mắt.

Khô giác mạc

Phần giác mạc (lòng đen) sẽ có dấu hiệu mờ đục như màn sương phủ, cơ thể bị sần sùi, hay kèm theo biểu hiện khô kết mạc hoặc có vệt Bito. Trẻ khô giác mạc sẽ sợ ánh sáng, cụp mắt nhìn xuống và khi ra ánh sáng thường nhắm mắt.

Loét nhuyễn giác mạc

Đây là tình trạng mất tổ chức của một phần hay tất cả các lớp giác mạc. Trường hợp để loét giác mạc sâu và rộng thì có khả năng sẽ bị mù vĩnh viễn.

Bị sẹo giác mạc do khô mắt

Đây là di chứng xuất hiện sau khi bị loét giác mạc, tuỳ thuộc vào tình trạng sẹo sẽ ảnh hưởng đến thị lực hoặc có khả năng gây mù hoàn toàn.

Đáy mắt tổn thương do khô mắt

Trẻ trong độ tuổi đi học thường gặp tình trạng này, có thể sẽ bị cả quáng gà. Bệnh lý sẽ được phát hiện khi bác sĩ soi đáy mắt, phát hiện ra có các chấm nhỏ trắng hoặc vàng nhạt, rải rác dọc theo mạch máu võng mạc.

Bệnh lý sẽ được phát hiện khi bác sĩ soi đáy mắt, phát hiện ra có các chấm nhỏ trắng hoặc vàng nhạt, rải rác dọc theo mạch máu võng mạc.

Biểu hiện qua các đánh giá hoá sinh

Thông qua các đánh giá hoá sinh được thực hiện, có thể phát hiện ra tình trạng thiếu hụt vitamin A ở trẻ:

Tình trạng

Vitamin A khẩu phần (mcg / ngày)

Vitamin A ở gan (mg/ kg)

Vitamin A huyết thanh (mcg/ kg)

Biểu hiện lâm sàng

Tốt Trên 400 Trên 20

Trên 20 (> 0.70 µmol / L)

(0.35 – 0.70 µmol/L)

Có thể biểu hiện chậm lớn, ăn kém ngon, giảm sức đề kháng với nhiễm trùng

Vùng ranh giới

Dưới 200 Dưới 10 Dưới 10

(< 0.35 µmol/L)

Có những biểu hiện lâm sàng như quáng gà, nhuyễn giác mạc….

Tác hại của việc thiếu vitamin A

Gây ra các bệnh nguy hiểm về mắt như quáng gà, khô mắt…Trường hợp không được điều trị sớm có thể gây kết giác mạc, viêm kết mạc, biến chứng giác mạc và thậm chí dẫn tới mù lòa.

Dễ mắc các bệnh lý về da như khô da, ngứa ngáy, tuyến nhờn bị hoạt động kém, da bị sần sùi tróc vảy…

Có nguy cơ cao mắc các bệnh về gan xơ ứ mật mạn tính, xơ gan hay ảnh hưởng đến chức năng gan.

Nguyên nhân thiếu vitamin A ở trẻ

Nguyên nhân thiếu vitamin A ở trẻ chủ yếu do 2 nhóm sau:

Không cung cấp đủ vitamin A cho trẻ

Do vitamin A là dưỡng chất cơ thể không tự tổng hợp được nên bắt buộc phải bổ sung vitamin A trong chế độ ăn. Nếu chế độ ăn không cung cấp đủ vitamin A có thể ảnh hưởng lớn đến Sức Khỏe Trẻ Em sau đây là một vài lưu ý:

Ăn ít các loại rau củ, thực phẩm chứa vitamin A.

Ăn bột gạo và thực phẩm chứa vitamin A tuy nhiên không có dầu mỡ dẫn đến vitamin A không tự tổng hợp được.

Trẻ được nuôi bằng sữa bò tách bơ.

Trẻ ăn ít các loại rau củ, thực phẩm chứa vitamin A sẽ khiến cho thiếu hụt lượng vitamin A cần thiết cho cơ thể

Trẻ ăn ít các loại rau củ, thực phẩm chứa vitamin A sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển về cả thể chất lẫn tinh thần của trẻ

Cơ thể hấp thu kém

Trẻ bi các bệnh lý sau sẽ hấp thu kém vitamin A hơn những trẻ khác:

Suy dinh dưỡng nặng.

Tiêu chảy kéo dài.

Mắc bệnh nhiễm khuẩn.

Mắc bệnh gan mật.

Giải pháp cho trẻ em thiếu vitamin A

Có chế độ dinh dưỡng hợp lý

Chế độ ăn bổ sung của trẻ cần cung cấp những thực phẩm giàu vitamin A như:

Thức ăn có nguồn gốc từ động vật: trứng, cá, thịt, tôm. gan….

Thức ăn có nguồn gốc từ thực vật: các loại rau có hàm lượng beta – caroten đáng chú ý là rau muống, rau dền, rau ngót, các loại củ (gấc, cà rốt, đu đủ, xoài)…

Thức ăn bổ sung cần có dầu hoặc mỡ để tăng cường hấp thu được vitamin A,

Bổ sung vitamin A liều cao

Với những trẻ từ 6 – 36 tháng tuổi, nên bổ sung vitamin A liều cao 6 tháng/lần. Với những nơi khó khăn, có tỷ lệ suy dinh dưỡng cao thì có thể mở rộng đến 60 tháng tuổi.

Khám dinh dưỡng tại các cơ sở y tế uy tín

Tại các cơ sở y tế uy tín, bác sĩ sẽ thăm khám, chỉ định làm các xét nghiệm cần thiết để đưa ra được phác đồ điều trị dinh dưỡng khoa học phù hợp với từng trẻ. Từ đó, phụ huynh sẽ biết được chế độ dinh dưỡng hợp lý để cho trẻ ăn tại nhà.